Mittwoch, 27. Juni 2007

Bho Hiort gu Peairt agus nas fhaide air adhart....

Chriochnaich am pròiseact Opra Hiort an-raoir nuair a bha coinneamh ann an Düsseldorf còmhla ri stiùirichean a' phròiseict.
Chuir Frank Schultz - riochdaire Theater Kontrapunkt fàilte air Calum MacIlleathain à Steornabhagh, Lew Bogdan à Valenciennes, Tatiana Stepantchenko à Mons sa Bheilg agus Ferdinand Götz às an Ostair.
Bha an còisir agus na cleasaichean à Düsseldorf agus an càraidean an lathair cuideachd agus nuair a bha e dorch gu leòr choimhead sinn air dealbhan nam pròiseactan san bailtean eadar-dhealaichte is fhuair sinn athisg mar a chaidh cùisean an-sin.
Chaidh aontachadh gur e fìor phròiseact miorbheallach a bh' ann agus tha sinn uile toilichte gun robh a leithid de chothrom againne gun robh sinn a' gabhail pàirt ann. Sgrìobh na pàipearan an aon rud agus mar sin faodaidh sinn a bhith toilichte gun deach cùisean cho math.
Chaidh òraid neo dhà a thoirt seachad, sheinn sinn òrain na h-opra airson an turas mu dheireadh agus chunnacas deòir neo dhà nuair a bha e soilleir gum bitheadh am pròiseact seachad. Tha e neonach a bhith nam aonar a-rithist as dèidh dhuinn a bhith ag obair cho cruaidh còmhla son 5 seachdainean.

"Tha sinn cho brònach is beag an t-ionadh oir tha sinn cianail an-diugh air fògradh
tha an cuan an Iar le cuid thonnan fiadhaich gar sgàradh cian bhon ar n-aite còmhnaidh....."

Ach le dannsa is bufaidh Gàidhealach bha sinn uile air an dòigh a-rithist.
Dh' fhàg mi an t-àite mu 2 uair sa mhadainn ach is e toiseach ùr dhomhsa oir bidh mi a' sgrìobhadh an trachdais agam mun phròiseact seo. Di-Haoine bidh mi air a' bhàta do dh' Alba agus feuchaidh mi ri dol gu Hiort airson latha. Feumaidh mi an t-àite fhaicinn.

Uill, sin e anns a' bhlog a tha seo. Seach's gu bheil an opra seachad stadaidh am blog an-seo.
Tha mi an dóchas gun do chòrd e ruibh. Chòrd e glan rium a bhith anns an opra seo - cha bhi mi ga dìochuimheachadh fad's a bhitheas mi beò

leis na h-uile beannachdan

Mìcheal Klevenhaus
Die Insel der Vogelmenschen - MacTalla nan Eun

Bho Hiort gu Peairt agus nas fhaide air adhart....

Montag, 25. Juni 2007

Am Premiere

Nisd chluich sinn trí tursan agus a-nochd an turas mu dheireadh. Agus tha beagan ùine agam airson sgrìobhadh mar a chaidh cùisean gu ruige seo. Bha am premiere dìreach anabarrach math. Bha an còisir cho làidir na bha e riamh, chaidh a h-uile rud teicnigeach ceart gu leòr agus thàinig an ceangail beò à Hiort dìreach san àm nuair a bhitheadh dùil ris. Cha robh trioblaid agam na h-órain a chumal orra bho ghuth Maggie Dhomhnallach à Hiort, bha an "timing" ceart gu leòr.
Bha an t-àite làn gun ticead a bharrachd ri fhaighinn agus chòrd an opra glan ris an luchd-amhairc. Thàinig mòran as dèidh sin gus fiosrachadh fhaighinn mun àite, an cuspair agus bha fiù's feadhainn ann a tha airson Gàidhlig ionnsachadh.
Bhon a sheo faodaidh mi ràdh gun robh am próiseact uile gu lèir glè glè shoirbheachal.
an-diugh bidh an turas mu dheireadh againne agus thig Lew Bodgan à Valenciennes gus an dreach againne fhaicinn. Is esan am fear aig an robh bun-bheachd na h-opra bho thùs agus le beagan dòchais thig na cluicheadairean à Mons is Hallstatt cuideachd.
Ged nach deach an opra a chluich ach dà thuras anns na h-àitichean eile, cluichidh sinne sia tursan seach' s gur e pàirt den phòiseact 6-tage-oper (opra nan sia làitean- Fèis Eòrpach opra nua-aimisireil).
A-àireach bidh cèilidh mhòr againne - còmhla ris a h-uile duine a bha na phàirt den phròiseact, gheibh sinn biadh Ghàidhealach is leann Albannach.
An-diugh feumaidh gu bheil rud-eigin anns na pàipearan-naidheachd. Ceannichidh mi iad nuair a bhitheas mi an Düsseldorf feasgar is innsidh mi dhuibh mu na sgrìobh iad a-màireach.

Gu ruige seo

hiun dala horori hu ion dalala

Mìcheal

Donnerstag, 21. Juni 2007

an deuchainn mòr

a-nochd bidh an deuchainn mòr againne. Cha chanainn gun deach a h-uile rud mar bu chòir an-raoir. Bha an rehearsal seo rud-beag troimhe chèile. A chiad turas leis an t-solas, le microphones ùra, tèicneòlas ùr air nach robh na cluicheadairean eòlach gu ruige seo.
Tha sinn uile neurbhasach -agus chan eil fhios againne tuilleadh a bheil na tha sinn a' dèanamh math neo tarraingeach ann an dòigh air choireigin. Ach sin mar a tha cùisean dìreach ro oidhche mhòr mar a bhitheas againn a-màireach.
An-diugh tha sinn uile an dòchas gun obraich an ceangail beò ri Hiort, rud bunaiteach gus am pròiseact a chur ri chèile.
Saoil a bheil an aon droch thìde ud thall mar a tha againne an-diugh?! An uarrainn do Mhaggie Dhomhnallach a bhith a-muigh airson na h-òrain a sheinn?
Uill chì sinn a-nochd.


Mìcheal

Montag, 18. Juni 2007

Oidhche Shathairne bha sinn gu math trang. Aig 7 Uairean fesgar chluich sinn an opra air fad airson na ciad uair. Cha robh e buileach dona ach gu dearbh fhèin bha mearachdan ann, dhiochuimhnich daoine facail, aon turas chaidh an ceòl ceàrr ach dh' fhàs sinn mothachail air na chaidh math agus air na rudan air a dh' fheumas sinn obair a-rithist. Sgìth ri cù dh' èisd sinn gu cùramach na mhinich an rìochdaire dhuinn às dèidh sin. Bha fois de 20 mionaid againn agus rinn sin a h-uile rud a- rithist! An turas seo bha e fada na b' fhèarr, bha ceòl, dannsa is na cleasaichean a' dol leis an fhilm agus seach's gur e togalach poblach far a bheil an opra a' tachairt, thàinig daoine srònach a' choimhead oirnn. Agus chòrd na chunnaic iad riutha. Bha sinn cudthroamch dhuinn-se beachd neo dhà a chluinntinn bho chuideigin nach fhaca dad den opra roimhe.
Mu 2 sa mhadainn bha mi anns an leabaidh agus bha latha dheth againn Di-Dòmhnaich.
An-diugh aig 4 coinnichidh sinn ris na dannsairean is nì sin na piosan còmhla riutha agus sinn fhìn - na cleasaichean.


Tuilleadh a-màireach

Mìcheal

Samstag, 16. Juni 2007

dealbhan

Tha na dealbhan a-nisde rim faicinn air www.6-tage-oper.de
An còisir anns an adhair, a' crochadh air na ròpaichean agus a' seinn.
Kenny an dannsair mar eòin dhubh agus cuid eile.
An-raoir chunnaic sin dreach ùr an fhilm le barrachd dealbhan Bhoraraigh. Tha iad cho brèagha gun do dhiochuimhnich mi cluich air adhart nuair a chunnaic mi iad air an àrd-ùrlar.
Gu fortanach cha robh luchd-amhairc a-staigh.:-))
Bhris mi meur coise an-dè. Nuair a bha mi a' sreap sìos cha do dh' obraich an stad-ròpa airson grèiseig agus thuit mi sìos mu 2 mheatar is bhrag mi ri balla.
Nisd tha mo chasan goirt agus gorm is uaine, agus tha meur briste.
O bhobh! Tha deagh chuimhne agam air dè a thuirt an rìochdaire o choinn dà bhliadhna sa chiad choinneimh: Chan fheum thu ach cuid òran a sheinn....:-))) Ach an uair sin cha robh fhios agam-sa ciamar agus càite!
Ach uil, cho fad's a mhaireas mi beò anns a' phròiseact seo bidh a h-ùile sìon ticketyboo......

A-nochd aig 6 uairean thèid sin tron opra air fad - sa chiad uair- meur briste ann neo às.


Mìcheal

Donnerstag, 14. Juni 2007

thainig na meadhannan

agus bha iad airson fiosrachadh fhaighinn mu na rinn sinn fad 4 seachdainnean. Agus bhruidhinn riochdaire Theater Kontrapunkt Frank Schultz riutha mu bhun-stèidh na h-opra, gur e pròiseact eadar-nàiseanta a th' ann amsaa. As dèidh leth uair a thìde sreap an ceathrar chleasaichean againn sìos nan ròpaichean agus a' seinn "Leac na Càdaig" is " gura thall ann am Bodaraigh". A-rèir choltais chòrd e ris an luchd-naidheachd - is ann a bha iad gun a bhith a' bruidhinn airson greiseig. :-))
Fhuair iad dealbhan is chunnaic iad pìos beag den fhiolm air Hiort. Agus nise tha sinn an dòchas gum bi aithrisean sanasachd inntinneach anns na pàipearan gus am bi an ticeadan reicte deireadh na seachdaine.
Chum sinne oirnn leis na "rehearsals" agus bha sin a' ciallachadh gum robh sinn a' sreap sìos is suas le bhith seinn is bruidhinn, feuch am fàs sinn cleachdte ris na "costumes" againne. Tha iad cho bla`th agus tha i cho uamhasach tais an-dràsda le gu bhith 30 Celsius.
Tha sinn cuideachd ag obair air an trioblaid gum fàs an ceòl, an cleas, an danns agus am film còmhla. Seach agus a bhitheas a h-uile sìon an crochadh air am fiolm a tha a' ruith mar a tha e feumaidh gach rud a bhith freagarrach ris agus sin ann an còig dùthchannan aig an aon àm.
An-raoir bha sin cho sgìth ri seann sgadan marbh air creagan Hiort agus shiudh sinn sòis aig bruach an abhainn Rhine, dhòl sinn botal neo dhà neo trì.. agus sinne a' cabadaich mun phròiseact seo.
Sinne, sin Antonia às a' Ghearmailt, Francois às a' Bheilg mi fhìn às a' Ghearmailt agus Kenny, aon de na dannsairean a Boston . Dh' ol sinn leann Gearmailteach, bhruidhinn sinn air Hiort agus sheinn sinn na h-òrain còmhla.
Is e "mo ghaol òigear" an t-òran as fhèarr leam-sa an-dràsda.

An-diugh bha latha dheth againn. Ach tha Frank Schultz agus Annette Bieker (cleasaiche agus stiùiriche 6-Tage-Oper) trang leis na bileagan-prògraim, tha iad a' gearradh an fhiolm agus tha iomadach rud eile ri dhèanamh fad na h-ùine. Feuamidh an còisir a bhith ann a-nochd airson sreap.
Thàinig David Graham a-staigh airson fhaicinn na rinn sinn leis a' cheòl a chuir e ri chèile. Thèid e a Valenciennes is Mons an-diugh do na companaidhean eile.
Dìreach an-dràsda thig na faidhlichean pdf gus an toir mi sùil air a' Ghàidhlig ann, feuch nach bi mearachdan ann.
Agus feumaidh nach bi, is e opra Ghàidhlig a tha seo agus cuiridh sinn cudthrom sònraichte air a' chànan.
Thuirt ball parlamaid Northrhine Westphalia gun tig e chun a' phrèmiere agus tha seo gu sònraichte cudthromach oir thug an riaghaltas airgead dhuinn. Ach a bharrachd air a sin, bidh sinne a' sealltainn pàrlamaid nan Hiortach agus chìthear togalach na pàrlamaid tro uinneagan mòra an àite far a bheil sin a' cluich.
Tha deasbad air an àrd-ùrlar feuch am fuirich na Hiortaich neo am fàg iad an eilean.
Dìreach an-diugh bha artaigeal ann am pàipear gum fàg barrachad is barrachd dhaoine na bailtean an àrd an Ear na Gearmailt agus gum bris am bun-structair sìos an sin.
Tha deasbad againn nach bi clann gu leòr againn airson ar coimhearsnachdan a chumail beò. Sin na bha na Hiortaich a' deasbaireachd. Ceum air cheum tha sinn a' fàs mothachail air cho cudthromach a tha na ceistean an diugh a chur na Hiotaich orra fhèin ann an 1930.
Bha cothrom aca falbh do dh' àite eile ach càit an tèid sinne, cò bhitheas gar cuideachadh? Neo a bheil cothrom eile ann.
Sin na deasbaidean beòthail a dh' èiricheas anns an obair againne.

Sonntag, 10. Juni 2007

a' chiad dreach

An-raoir chaidh sin tron opra gu lèir sa chiad turas. Thàinig a h-uile sian còmhla, am film, an ceòl, na dannsairean, sinn fhìn an ceathrar chleasaiche agus nise tha beachd agam air cho mòr a tha am pròiseact seo.
Agus gu math àrd - an Düsseldorf co-dhiubh. Bha an eagal mòr orm nuair a thuirt an riochdaire gum bu chòir dhuinn uile sreap sìos ròpaichean bho gu bhith 20 meatar a dh' àirde. Anns an togalach far a bheil sinn a' cluich tha talla àrd is mòr ann agus na h-oifisean a ruith mun chuairt air 6 làr. Tha an làr as àirde ceangailte ri gach taobh le drochaid a tha a' dol thairis air an talla. Bhon a seo tha na ropaichean a' crochadh. Chaidh mi ann, choimhead mi sìos is thuirt mi rium fhìn" Uill, is ann gu math àrd a tha seo, chan eil mi cinnteach an dèan mi a' chùis.
Ach nuair a bha mi a' crochadh air an ropa seo bha e mar gum bithinn ag itealaich. Dìreach miorbhealteach! Agus thòisich mi air seinn ann a bhith a sreap sìos. Chòrd e cho glan rium gun do rinn mi e 3 tursan eile!

Tha an còisir cuideachd a' seinn air na ropaichean seo. Agus abair dealbh nuair a chrochas deichnear ann an àirde eadar-dhealaichte agus iad a' seinn!

Agus dè thachair nuair a bha iad a' seinn òran air eilean nan eun. Chunnacas mu cheud eòin tro mhullach glainne an togalaich. Tha mise an dòchas gun tig iad gach oidhche aig an aon àm. Bha an dealbh cho làidir.

Nisde feumaidh mi togail orm. Tha e a' toirt uair a thìde bho Bhonn gu Düsseldorf agus tha an t-autobahn timcheall air Köln gu math trang. Mar as abhaist bidh mi a' seinn órain na h-opra seo air an autobahn. Deagh áite airson "rehearsal

Ma chì mi na mìltean de chàirichean tòisischidh mi air seinn: "Tha sinn mar chaoraich an-seo gun bhuachaill, sinn sgapt` measg sluaigh air nach eil sinn eòlach......":-)) Tuireadh nan Hiortach

Tuilleadh a dh' aithgheàrr

Mìcheal
"